Prawdziwy Polak

Podczas spaceru po ulicy Grodzkiej w Lublinie w ubiegłym tygodniu, poszukując spokojnego miejsca do skonsumowania jakiegoś obiadu, wpadłem na taki szyld (nie skorzystałem).
Że prawdziwy Polak nie chce się ograniczać do podawania schabowego i żurku, to ja rozumiem. Ale ja bym chyba nie zabrał gości na modelowego schabowego do mojej ulubionej knajpy wietnamskiej. Podobnie jak nie szukałbym dobrej zupy ostro-kwaśnej (mojej ulubionej) u prawdziwego Polaka, gdzie raczej spodziewałbym się znaleźć kapuśniak (też chętnie konsumuję).
Prawdziwy Polak powinien się zastanowić nad trafnością swojego sloganu reklamowego, bo – paradoksalnie – prawdziwy Polak powinien, poza kotletem schabowym i żurkiem, oferować fasolkę po bretońsku, placki po węgiersku, a nawet pierogi ruskie. Ale na pewno nie kebab (ten jest najlepszy w niektórych dzielnicach Paryża).

Swastyka z pinezek

Mniej więcej od sesji toczę grotestkową walkę z kimś, kto przy naszym pokoju lektorskim w Czyżynach uparcie tworzy z aktualnie nieużywanych pinezek na tablicy ogłoszeń swastykę. Wygląda mniej więcej tak:

Gdy zobaczyłem to „dzieło” po raz pierwszy, w kraju dotkniętym okupacją hitlerowską w szczególnym wymiarze, ba, kilkadziesiąt kilometrów od Oświęcimia, z którego to miasta w dodatku wielu studentów studiuje na naszym wydziale, niektórzy nawet dojeżdżając codziennie, nie potraktowałem go poważnie i po prostu wypiąłem większość pinezek z tablicy i położyłem je na półce pod nią.
Od tamtej pory jednak już trzykrotnie ktoś zadał sobie „trud”, by „odbudować” „zniszczoną” przeze mnie swastykę na tej samej tablicy, na której koleżanka Kasia wiesza swoje genialne wierszyki poświęcone wymowie angielskiej. Dwa tygodnie temu „przerobiłem” swastykę na polską lotniczą szachownicę, w tym tygodniu połowę pinezek zdjąłem i zabrałem do wnętrza zamykanego na klucz pokoju, by uniemożliwić rekonstrukcję.
Widząc wytrwałość kogoś, kto te swastyki nam przed drzwiami tworzy, zaczynam mieć wątpliwości, czy to tylko głupi dowcip, czy jednak nie coś więcej. Wiem, że i na pierwszym i na drugim roku mam studentów bardzo inteligentnych i otwartych, studentów z drugiego i trzeciego stopnia nie podejrzewam o to, by mieli czas przesiadywać pod naszym pokojem lektorskim i nudzić się w stopniu wystarczającym, by bawić się tam w takie „artystyczne” instalacje. Ale może się mylę?
Cóż, patrząc na klimat dyktowany przez władze naszego kraju, trudno nie oprzeć się wrażeniu, że prędzej mnie ktoś oskarży o propagowanie faszyzmu poprzez umieszczenie na blogu zdjęcia w niniejszym wpisie, niż ktoś się zajmie faszystami od lewa do prawa, od Gdańska po Jasną Górę, otwarcie manifestującymi swoje poglądy w Polsce coraz bardziej im pobłażliwej, o ile nie przyjaznej.

Chemia po angielsku

Helenka (moja wychowawczyni w liceum) byłaby ze mnie dumna.
A wszystko za sprawą trojga studentów II roku informatyki stosowanej Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej. Dagmara Boratyn, Arkadiusz Pichurski i Kamil Pichurski opracowali i wykonali dostępny na różne platformy kurs słownictwa anglojęzycznego z zakresu chemii. To całkowicie nowy kurs, a jego autorzy odwalili kawał dobrej roboty, nawet jeśli można sobie wyobrazić, że wiele pozostało jeszcze do zrobienia i że kurs może być dalej rozwijany.
Każdy, kto uczy się chemii, studiuje chemię lub wiąże z chemią swoją przyszłość zawodową, powinien znać anglojęzyczne słownictwo z chemicznego kursu Dagmary, Arka i Kamila, dostępnego obecnie jako:

Wymowa część druga i trzecia

Kasia działa dalej, nie ustaje.
W sesji na korytarzach kampusu wisiał taki oto wierszyk:

A obecnie zastąpił go inny, moim zdaniem najlepszy z dotychczasowych.

Przy okazji przypominam, że mnie także na tyle drażnią notorycznie się powtarzające błędy w angielskiej wymowie moich (i nie tylko moich) studentów, że zbieram je w stale aktualizowanych wpisach o błędach informatyków, matematyków i inżynierów wszelkiej maści.

Bądźże z wzornictwa

Studenci inżynierii wzornictwa przemysłowego to jest inny świat, niż reszta studentów Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej. I nie mówię tego ani w sensie negatywnym, ani nie wywyższając ich ponad studentów innych kierunków. Oni są po prostu inni. Tak obiektywnie stwierdzam. Część zajęć mają na Akademii Sztuk Pięknych i są artystyczno – humanistycznym powiewem świeżego powietrza w naszą ścisłą i techniczną atmosferę nie tylko w przewiązce między budynkami A i B naszego wydziału.
Kwintesencją tej inności jest korytarz, który zagospodarowali sobie w tym semestrze w pobliżu naszego pokoju lektorskiego. Najpierw na ścianach korytarzu powstał mural (na zdjęciu stan roboczy z początku stycznia).

Ale gdy zobaczyłem w miniony weekend te oto tabliczki zawieszone pod sufitem, zrozumiałem, że na całym kampusie nie ma niczego, co mogłoby konkurować z ludźmi z wzornictwa w pewnych kategoriach konkursów.
Dotąd szczytem ekstrawagancji wydawał się być dworcowy zegar w korytarzu transportu szynowego i skórzana kanapa na czwartym piętrze budynku głównego…

P.S. Wiem, że na kierunku inżynieria wzornictwa przemysłowego są spory natury estetycznej dotyczące sposobu zagospodarowania korytarza, zwłaszcza między starszymi a młodszymi latami. Ale nie jest to przedmiotem tego wpisu.

Supermemo dla graczy

Błażej Długopolski i Dominik Dyba, studenci II roku informatyki stosowanej Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej, rozbudowali – merytorycznie i funkcjonalnie – bazę słownictwa dla miłośników gier (nie tylko komputerowych), którą dwa lata temu przygotował Henryk Książek z obecnego IV roku. Słownictwo w bazie zostało podzielone na kategorie według typów gier (karcianki, MOBA, RPG, MMORPG itd.).
Jako dożywotni noob w tej dziedzinie nie jestem w stanie ogarnąć większości zgromadzonych terminów, a definicje mają mocno niszowy, slangowy charakter, jestem jednak pewien, że nie każdy jest tak ograniczony w kwestii gier, jak ja, a baza i kurs na pewno komuś się przydadzą.

Angielsko – angielska baza słownictwa dla graczy jest obecnie dostępna w formie:

π

Nie wiem, skąd tę genialną ściągę zdobył Chyży, ale ja mam ją od niego.
Nie mówcie, że wam do niczego to nie potrzebne, bo i bez tego pamiętacie liczbę π z taką dokładnością.

Jak słusznie zwraca uwagę Naczelny Psychiatra, mamy w tej kwestii nasze własne tradycje.

Daj
o
pani
o
boska
mnemozyno
pi
liczbę
spamiętać
zwaną
ludolfiną

Przy okazji polecam wpis o błędach w wymowie popełnianych przez matematyków.

 

Anonimy prywatne i służbowe

Ten wpis ukazał się po raz pierwszy w 2009 roku. Od tamtej pory nieaktualna stała się tylko jedna rzecz – nikt już nie wysyła esów. Reszta bez zmian.

Co roku z okazji czy to świąt, czy to Nowego Roku, dostaję dziesiątki anonimowych SMS-ów, czasami z numerów, których w ogóle nie znam. Nauczyłem się już na te wiadomości nie odpisywać, bo kilkakrotnie skończyło się to tak, że anonimowy nadawca nie chciał mi się przedstawić, dopóki ja mu się nie przedstawię, a potem okazywało się, że w ogóle mnie nie zna i że rzekomo nie wysyłał mi życzeń.
Takie zabawne incydenty można jednak potraktować z przymrużeniem oka i nie wynikają z nich żadne negatywne konsekwencje czy nieporozumienia.
Mam jednak elektroniczne – czy to przez SMS, czy email, czy komunikator – kontakty o charakterze służbowym z setkami uczniów, studentów, nauczycieli. Bywa, że dostaję wieczorem pytanie o to, co trzeba przynieść następnego dnia na angielski albo jaką ktoś dostał ocenę z wypracowania. Nie zawsze wiem, kto mi to pytanie zadaje, bo nie każdy raczy się podpisać, a niektórym zdarza się zmieniać numer telefonu za każdym razem, gdy zmieniają dziewczynę. Z kolei adresy mailowe typu zorro@serwer.com czy duzy.wacek@buziaczek.com niewiele mówią o tożsamości nadawcy. Nazwa użytkownika na serwerze potrafi zresztą być bardzo myląca, bo znam pewnego łysego brodacza o identyfikarze „malutka”.
Niewielu konfiguruje sobie pocztę mailową tak, by ich pełne imię i nazwisko wyświetlało się w polu „OD”, co pozwalałoby łatwo zidentyfikować nadawcę, a jeśli nawet system pocztowy zmusza ich jakoś do tego, to pozostają uparcie anonimowi i w rezultacie mam już bodajże czterech uczniów o imieniu i nazwisku „Dawid Fotka.pl”.
Te do pewnego momentu zabawne sytuacje stają się żałosne, gdy trzeba załatwić coś naprawdę poważnego – przesłać mi na przykład jakąś ważną wiadomość, pracę na zaliczenie, wypracowanie czy cokolwiek, w czym imię i nazwisko nadawcy są dla nas obojga bardzo istotne. Tymczasem bywa, że ktoś się naprawdę napracuje, prześle mi pracę, a ja nie wiem, od kogo ona spłynęła i kogo za nią nagrodzić. To tak, jakby połowa klasy oddała niepodpisane klasówki albo połowa abiturientów nie nakleiła kodu szkoły i numeru PESEL na swoim egzaminie maturalnym.
A dzisiaj dostałem od kogoś dramatycznego maila, że nie wie jeszcze dokładnie, czego mu brakuje, żeby zaliczyć semestr. Ale nie mam pojęcia, czy jest to kobieta, czy mężczyzna, a tym bardziej, jak się nazywa, więc nie będę w stanie odpowiedzieć na postawione w mailu pytanie.
W tych anonimowych elektronicznych listach rozwesela jeszcze jedno. Ludzie bardzo się boją podpisać się lub przedstawić w treści bądź nagłówku maila, ale zupełnie im nie przeszkadza, że korzystają z darmowych kont mailowych w portalach utrzymujących się z reklam doklejanych do wiadomości. Najzabawniejsze są maile, jakie otrzymuję z darmowych kont w Interii i w Wirtualnej Polsce. Bywa, że w mailu są dwie linijki tekstu i raptem dziesięć słów, a potem jest obszerna reklama, której treść w dodatku nijak nie przystaje ani do treści maila, ani do charakteru mojej znajomości z nadawcą maila.
Ostatnio notorycznie dostaję na przykład maile, których stopki zachęcają mnie do skorzystania z rewelacyjnej oferty, dzięki której w ciągu niespełna miesiąca opanuję podstawy języka angielskiego, a kilka tygodni temu dostałem od studenta praktycznie pustego maila ze stopką reklamową zachęcającą mnie do tego, abyśmy w ramach oszczędzania wody kąpali się odtąd razem.
Internetowe pragnienie anonimowości, netykietowa ignorancja i komputerowy analfabetyzm nie są chyba jednak zbiorami całkowicie rozłącznymi.

Obozy śmierci Karskiego

Od kilku tygodni nie pisałem, a tematem numer jeden w polskich mediach nadal są tak zwane „polskie obozy śmierci” i kontrowersje związane z tym sformułowaniem.
Gdyby, jak niektórzy komentatorzy owej kontrowersji, być tak niedouczonym lub tak zaślepionym nienawiścią (w ich mniemaniu patriotyzmem i dumą narodową), ileż złej woli można by się dopatrzyć w kimś, kto w zasadzie był ojcem tego sformułowania, w słynnym kurierze polskiego państwa podziemnego. Jan Karski, prawdziwe nazwisko Jan Romuald Kozielewski, pseudonim „Witold”, 14 października 1944 roku w tygodniku Collier’s próbował nadać rozgłos sprawie nazistowskiego ludobójstwa artykułem zatytułowanym „Polish Death Camp”. Można to sprawdzić w internetowym archiwum tygodnika.
Jeżeli ktoś uważa, że Jan Karski stawiał sobie za cel zniesławienie narodu polskiego, to powinien jeszcze w życiu przeczytać parę książek, nauczyć się rozumienia słów w kontekście, w jakim zostały wypowiedziane, dostrzegać intencje autora słów i radzić sobie z wieloznacznością środków językowych. Takich umiejętności wypada życzyć naszym szlachetnym legislatorom, przedstawicielom władzy wykonawczej i dyplomatom, mam bowiem nieodparte wrażenie, że cierpią na pewien deficyt w tym zakresie.

Struga

Baba Jaga, Cichy Kącik, Pod Lipą – to co ciekawsze nazwy przystanków krakowskiej komunikacji publicznej. Nazwy niektórych pochodzą od przepływających w pobliżu rzek i potoczków, zbiorników wodnych istniejących lub nieistniejących – Bagry, Białucha, Nad Dłubnią, Nad Drwiną, Słona Woda, Stare Wiślisko, Suche Stawy, Tonie. Może dlatego, na zasadzie błędnego skojarzenia przez podobieństwo, wielu podróżujących po Nowej Hucie mówi, że wysiada czy przesiada się „na Strudze”. Przystanek Struga zawdzięcza tymczasem swoją nazwę patronowi pobliskiej ulicy, Andrzejowi Strugowi.
Andrzej Strug, prawdziwe nazwisko Tadeusz Gałecki, był urodzonym w XIX wieku wolnomularzem, socjalistą i działaczem niepodległościowym, a w II RP senatorem z ramienia Polskiej Partii Socjalistycznej, a także prezesem Związku Literatów Polskich.
Słuchając współczesnych mieszkańców Nowej Huty mam wrażenie, że nikt nie ma pojęcia, że Struga ma jakikolwiek związek z prawdziwym człowiekiem. Wszyscy wokół mówią „na Strudze”, tak jakby Struga była jakimś strumykiem przepływającym między Kombinatem a Placem Centralnym (nie wiem, czy słyszeliście kiedyś, by ktoś mówił „Plac Centralny im. Ronalda Reagana”, albo „Rondo Kocmyrzowskie im. ks. Gorzelanego”, tak przy okazji). Gdyby tak nagle jakaś władza, w dodatku centralna, postanowiła teraz na przykład mieszkańcom ulicy Struga powiedzieć, że patron ich ulicy jest nieprawidłowy, gdyż był lewakiem czy masonem, i że nazwę ulicy (a wraz z nią dokumenty, pieczątki, szyldy itd.) należy w trybie pilnym zmienić, obawiam się, że ta czysto hipotetyczna decyzja władzy nie spotkałaby się ze zrozumieniem.
Są takie nazwy i sformułowania, które nikomu nie przeszkadzają i nie wadzą, dopóki ktoś, kto z zamiłowania jest budowniczym lub burzycielem pomników, nie podniesie larum wokół jakiejś sprawy. Wtedy ludzie odkrywają nowe znaczenia słów, których – dotąd – używali na co dzień, nie doszukując się w nich podtekstów. Budzą się demony i konflikty wokół spraw, które dotąd w ogóle nie wydawały się kontrowersyjne.
Smutnym przykładem takiej inicjatywy, która zupełnie nie wyszła pomysłodawcom, jest kwestia sformułowania „polskie obozy śmierci”. Nawet jeśli ich intencje były szczere, efekty wyszły zupełnie odwrotne do zamierzonych, co bardzo dokładnie analizuje Polityka w Sieci. Reakcje w mediach społecznościowych uderzyły w tony, których nikt nie przewidział, padają słowa, których od marca 1968 nikt nie słyszał. Na naszych oczach rozkręcają się mechanizmy, które pozwalają nam naocznie zrozumieć to, czemu od dziecka się dziwiliśmy: jak mogło w latach 30-tych ubiegłego wieku dojść do tego wszystkiego, do czego doszło.
Prawda historyczna i rzeczywistość giną gdzieś w otchłani bluzgów i wrzasków, a zdziwieni cudzoziemcy w co rozsądniejszych tweetach dziwią się, że ktoś w ogóle mógłby źle rozumieć „polskie obozy śmierci”, bo przecież każdy wie, że to obozy nazistowskie znajdujące się w Polsce. Tak jak krakowskie tramwaje nie zostały wyprodukowane w Krakowie, sól wielicka była pod ziemią na długo zanim powstało miasto Wieliczka, tak i w tej nieszczęsnej zbitce wyrazów niektórzy dopiero teraz dopatrzyli się nowego sensu.
P.S. Szymon – spostrzegawczy czytelnik polskich lektur szkolnych – zauważył, że od określenia „polskie obozy śmierci” nie uciekła Zofia Nałkowska w swoich „Medalionach”. Ciekawe, czy wyleci za to z kanonu lektur.