W czasie mojej rozmowy z uczniem klasy maturalnej, Tymoteuszem, całkowicie przypadkiem wypłynął nagle temat lekcji religii i etyki. Około dziesięciu osób z klasy Tymoteusza na religię nie chodzi.
Katechezę wprowadzono do szkół, gdy byłem w klasie maturalnej. Wcześniej chodziliśmy na religię popołudniami, dwa razy w tygodniu, do salki katechetycznej przy naszym kościele parafialnym. Bardzo mile wspominam te spotkania w salce z księdzem otwartym na nasze problemy i dyskusję o nich, z kolegami i koleżankami z podstawówki, z którymi nasze drogi się rozeszły. Była między nami prawdziwa więź, prawdziwa potrzeba uczęszczania na te rozpoczynane i kończone modlitwą zajęcia pozalekcyjne.
Gdy w maturalnej klasie nagle mnie tego pozbawiono, dając mi w zamian nudne i w autorytarny sposób prowadzone zajęcia z księdzem z obcej parafii, który poświęcił pierwsze spotkanie z nami na tłumaczenie nam destrukcyjnego wpływu masturbacji na prawie wszystkie organy wewnętrzne oraz na postępy w nauce, który jakiekolwiek próby rozważań nad tym, czy religia katolicka powinna być obecna w szkole, ugaszał z zapałem jednostki antyterrorystycznej, po paru tygodniach przestałem chodzić na religię. Ja, ministrant i lektor z wieloletnim stażem, skończyłem szkołę średnią nie uczęszczając na katechezę i nie otrzymując świadectwa kursu przedmałżeńskiego. Na religię przestał też chodzić mój kolega Maciej, ministrant z Jasnej Góry, a te osoby, które chodziły, często zmieniały życie księdza katechety w prawdziwe piekło.
W pierwszym roku mojej pracy w szkole średniej, w III LO im. Biegańskiego w Częstochowie, niejednokrotnie byłem w pokoju nauczycielskim świadkiem załamań nerwowych katechetki, która płakała całą przerwę, po czym znowu trafiała do klasy tylko po to, by być poniżaną i obrażaną przez uczniów, którzy na lekcjach innych nauczycieli zachowywali się jak aniołki, a na religii wstępował w nich diabeł.
Od kilku lat nie uczestniczę w mszach świętych inaugurujących rok szkolny i bywa, że wraz z innymi kolegami i koleżankami trzymającymi się z dala od ołtarza obrywam za to słowne cięgi. Przychodzę w dniu inauguracji do pracy, ale zaszywam się w pracowni w internacie by nie obrażać Pana Boga nieuważną modlitwą i brakiem skupienia. Po korytarzach, na parkingu za oknem snują się stada młodzieży stęsknionej za sobą po wakacjach, pokoje w internacie tętnią życiem podczas tej ceremonii. Niektórzy uczniowie zaglądają do pracowni porozmawiać, poopowiadać o wydarzeniach minionych kilku tygodni spędzonych z dala od szkoły, o planach na najbliższe miesiące, zdać relację z wakacyjnych praktyk, napić się kawy.
Zastanawiam się, co jest większym grzechem: zostawiać tych niezainteresowanych religijną ceremonią uczniów bez opieki czy zmuszać ich do uczestniczenia w tejże? I czy aby nie ma żadnej innej alternatywy?
W przyszłym tygodniu uczniowie klas maturalnych jadą na trzydniowe rekolekcje. W niektórych grupach tracę nawet cztery godziny. Pomyślałem sobie, bo uczę prawie samych maturzystów, że pojadę z nimi, to przynajmniej podczas śniadania czy po południu zmuszę ich do rozmawiania po angielsku, że trochę luźniej, ale się pouczymy. No to mam: w maturalnej klasie technikum mechanicznego pojedzie się modlić i rozmyślać czterech. Pozostali mają rekolekcje głęboko w nosie i nie mogą się już doczekać tych paru dodatkowych dni wolnego.
„O dwóch takich, co ukradli księżyc” to piękna i bardzo pouczająca bajka. Jacek i Placek trafiają tam do miasta zarządzanego przez garbatego namiestnika. Wszyscy mieszkańcy przyprawiają sobie w tym mieście garby i zakazane jest posiadanie lusterek. Gdy król w miejsce tego namiestnika powołuje nowego, okazuje się, że wszyscy lusterka mieli, tyle że je ukrywali. Niestety nowy namiestnik nie jest pozbawiony ułomności – ma garb z przodu. Bez chwili zastanowienia wszyscy przekładają swoje sztuczne garby z pleców na piersi i wszystko wraca do punktu wyjścia.
Czasami mam wrażenie, że taka właśnie jest natura ludzka, że nie potrafimy ułożyć sobie życia nie poddając się bezwolnie takiej czy innej ideologii. W dodatku nachalnie narzucając wybraną ideologię obrzydzamy ją wszystkim wokół i wypaczamy wrednie rozdmuchując ją obrzędami i ceremoniami. Bezkrytyczny kult Jana Pawła II jeszcze za jego życia doprowadził do tego, że w raportach na temat wolności słowa organizacji Reporters sans frontieres Polska jest na szarym końcu zestawienia spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej.
Nie wydaje mi się, by Pan Bóg czerpał wielką przyjemność z tego, że ktoś uczestniczy we mszy świętej, na którą zagoniono go przy pomocy bata. Nie znam Pana Boga za dobrze, ale o ile wiem, można go znaleźć wszędzie i są miejsca, w których słychać go o wiele lepiej, niż w tłumie uczniów siłą spędzonych przed ołtarz.
Tag: Technikum Mechaniczne
Nie lubię Giertycha
Roman Giertych, mimo setek tysięcy zebranych podpisów nadal pełniący funkcję Ministra Edukacji Narodowej, podpisał wczoraj rozporządzenie zmieniające zasady oceniania, klasyfikowania i przeprowadzania egzaminów w szkołach. Z jednej strony dobrze, bo od wielu tygodni organizował tylko konferencje prasowe obiecując gruszki na wierzbie, a wszystko to nie miało dotąd żadnego pokrycia w rzeczywistości prawnej. Z drugiej strony źle, bo podpisanie rozporządzenia utrwala pozycję ministra na stołku i gwarantuje nam kolejne miesiące jego eksperymentów na żywej tkance polskiej szkoły, w których to eksperymentach będziemy ciągle słyszeli, że jesteśmy głupi, brzydcy, niezaradni, i że minister nas cudownie naprawi.
Minister Giertych uważa, że wszyscy go lubią, że ma tylko problem z niektórymi mediami. Minister się myli. Jest kilka osób, które go nie lubią. Ja go na pewno nie lubię, bo szkaluje polską szkołę notorycznie powtarzając, że jest ona w złym stanie i że należy przywrócić w niej elementarny ład. Wypowiedzi tego rodzaju obrażają mnie, moich kolegów i koleżanki, moich uczniów i ich rodziców. Świadczą o tym, że pan minister nie ma pojęcia o szkolnej rzeczywistości. Mam kilkudziesięciu maturzystów w technikach mechanicznych, którzy są złotymi chłopakami i nie zasługują na to, by ktoś traktował ich jak bandziorów i ubierał w mundurki lub indoktrynował ich i zabraniał im myśleć. Każdego z nich lubię o wiele bardziej, niż pana ministra.
Sądzę, że nie lubi pana ministra Katarzyna, ktora od wielu tygodni łudziła się słuchając jego hucznych konferencji prasowych, że obejmie ją tak zwana amnestia maturalna. Katarzyna liczyła na świadectwo dojrzałości, bo przecież minister trąbił na lewo i na prawo, że jeden przedmiot można oblać, byle średnia z wszystkich egzaminów była powyżej 30%. Tylko że minister był nieprecyzyjny. Nie chodziło mu o przedmioty, lecz o egzaminy. Katarzyna nie zdała dwóch egzaminów z języka: pisemnego i ustnego. Amnestia jej nie obejmie. Szkoda, że dowiedziała się o tym dopiero po wielu godzinach wpatrywania się w uśmiechniętą twarz ministra, który zdawał się jej obiecywać to świadectwo. Koleżanki Katarzyny, które zdały maturę, wyjechały do Anglii. Katarzyna została w Polsce, by poczekać na podpis ministra pod rozporządzeniem.
Minister nie trąbił też zbyt głośno na konferencjach o tym, że moi maturzyści mechanicy wbrew dotychczasowym zwyczajom nie spotkają się ze mną na egzaminie ustnym z języka angielskiego, ponieważ komisje ustne zostaną uszczuplone do dwóch osób i wykluczony z ich składu jest nauczyciel, który uczył w danej klasie. Nie martwi mnie to specjalnie, bo wiem, że skład komisji nie ma tak naprawdę żadnego znaczenia, ale oni mogą tego nie wiedzieć.
Bardzo krzywdząca dla uczniów jest też tabela z przelicznikami punktów z poziomu rozszerzonego na poziom podstawowy. Minister obiecał na początku wakacji, że w przyszłym roku wyniki matur będą szybciej. To, że były późno, nazwał skandalem. Widać, że nie ma wielkiego pojęcia o tym, jak wygląda proces oceniania matur i prezentacji wyników. Wymyślił, że poziomu podstawowego nie będą zdawać uczniowie przystępujący do rozszerzonego, a poziom podstawowy ma im być wpisywany na podstawie przelicznika. Praktyka minionych lat pokazuje jednak jasno, że jest to niekorzystne dla maturzystów. Przyjęty przelicznik da im o wiele mniejszą ilość punktów z poziomu podstawowego aniżeli ta, którą by przypuszczalnie uzyskali, gdyby do niego przystąpili.
Minister obiecywał przyspieszenie wyników matur, nie mówił jednak o tym, że obniży rangę egzaminu, zburzy będącą podstawą tego egzaminu zasadę obiektywizmu i porównywalności, a nawet stworzy realne zagrożenie przywrócenia egzaminów wstępnych na studia, co faktycznie jeszcze bardziej wydłuży maturzystom okres oczekiwania na wyniki egzaminów, które pozwolą im mieć precyzyjne plany na przyszłość.
Dużo jest też w rozporządzeniu ministra pustej paplaniny mającej tylko znaczenie propagandowe. Ocena z zachowania ma mieć wpływ na promowanie ucznia, ale przecież każdy trzeźwo myślący człowiek wie, że skoro rada pedagogiczna może, ale nie musi zostawić na drugi rok w tej samej klasie ucznia z oceną naganną ze sprawowania, to na pewno go nie zostawi. A że za trzecim razem musi? Cóż z tego? Przytłaczająca większość uczniów otrzymujących trzecią z kolei ocenę naganną jest w ostatniej klasie danego etapu kształcenia, więc takiemu uczniowi po prostu da się nieodpowiednie i się go wypuści ze szkoły. Jednym słowem głupie, puste, nikomu niepotrzebne i niczego nie zmieniające przepisy.
Wprowadzone pośpiesznie do rozporządzenia zmiany wymagają szeregu uściśleń i przemyśleń proceduralnych. Trzecia klasa ogólniaka w mojej szkole ma ze mną obecnie permanentne zastępstwo za koleżankę, która jest na macierzyńskim. Formalnie ona jest ich nauczycielem w ostatniej klasie, więc nie powinna egzaminować ich na ustnym. Faktycznie jednak to ja uczę w tej klasie. Kto z nas może ich w maju egzaminować na maturze w myśl rozporządzenia? Czwarta klasa technikum agrobiznesu nie ma ze mną przedmiotu „język angielski” – przedmiot ten realizuje z nimi koleżanka. Ale ja mam z nimi przedmiot „język obcy w agrobiznesie”. Czy mogę egzaminować ich na egzaminie ustnym z języka angielskiego? Trudno lubić ministra za to, że chodząc na lekcje w klasach maturalnych nie wiadomo jak z nimi rozmawiać i co im mówić, żeby uspokoić ich zupełnie naturalne obawy.
Ministra pewnie nie lubi też wójt z kujawskiej wsi, który kierując się racjonalnymi przesłankami ekonomicznymi w porozumieniu z radą gminy próbował zamknąć małą wiejską szkołę, której uczniowie dzięki temu mogliby trafić do położonej zaledwie cztery kilometry dalej nowoczesnej placówki. Roman Giertych przybył jednak do Siedlimowa w propagandowo – teatralnym celu, by ująć się za ludem i stanąć w obronie nieopłacalnej szkoły. Minister obiecał pomoc dla gminy na rozwiązanie wszystkich gminnych problemów finansowych związanych z oświatą, swojej obietnicy nie chciał jednak nijak potwierdzić formalnie. Tupet wójta, który domagał się konkretów, skończy się prawdopodobnie zarządem komisarycznym w gminie.
Głosami koalicji Sejm nie dopuścił wczoraj do odwołania Romana Giertycha ze stanowiska. Głosów za odwołaniem było jednak na tyle dużo, że śmiem przypuszczać, że i spora część posłów nie lubi ministra Giertycha.
Osiemdziesiąt procent moich maturzystów to wyborcy pana Leppera. Ja nigdy nie byłem i nie jestem jego zwolennikiem, ale w świetle zdarzeń ostatnich paru miesięcy muszę z uznaniem i szacunkiem odnosić się do jego partii. Stopień kompromitacji Polski na arenie międzynarodowej i stopień zepsucia państwa przez pozostałe partie koalicyjne osiągnął już taki poziom, że wypada mi tylko mieć nadzieję, że licząc na głosy mądrych i porządnych ludzi, takich jak moi uczniowie mechanicy, pan Lepper przestanie w końcu stabilizować ten haniebny układ. Wydaje mi się, że zbliża się moment, w którym będzie można śmiało powiedzieć, że Samoobrona uzyskała już wszystkie możliwe korzyści z udziału w koalicji, a dalszy w niej udział szkodzi jej.
Z dużą rezerwą odnoszę się do postaci Andrzeja Leppera, ale słyszałem już tego pana, gdy godniej i lepiej niż prezydent państwa broni honoru i imienia Polski przed oszołomami, mądrze i bez emocji wypowiada się o problemach związków homoseksualnych, merytorycznie krytykuje sojuszników i popiera mądre pomysły przeciwników. Sam się dziwię, że to piszę, ale cała moja nadzieja na koniec dalszego psucia Polski i polskiej edukacji w Samoobronie.
Rok szkolny z pojebem
Będący w drugiej klasie technikum Krzysztof spytał się kotów w internacie, z kim mają angielski, a na podstawie usłyszanej odpowiedzi, iż „z takim pojebem”, doszedł bez cienia wątpliwości do wniosku, że widocznie ze mną. Rzeczywiście, po pierwszych lekcjach w trzech grupach pierwszych klas technikum widzę, że niektórzy z nich mają mieszane uczucia i czują się dość niepewnie, gdy się do nich zwracam. Kilku panów będących miniaturkami swoich starszych braci, moich uczniów z klas maturalnych lub absolwentów, patrzy we mnie jak w obraz. Ktoś nazwał mnie dzisiaj skurwysynem (na tyle cicho, że mogłem się postarać tego nie usłyszeć), ktoś inny tak się wystraszył, gdy zacząłem z nim rozmawiać, że zapomniał w ogóle, gdzie mieszka i jak się nazywa.
Jest kilka powodów, dla których się nie opłaca udawać przed uczniami, że jest się kimś innym, niż się jest w rzeczywistości. Jest kilka powodów, dla których nie przejmuję się zupełnie tym, że mogą mnie czasem nazwać pojebem, a nawet nie uważam by mogło to negatywnie odbić się na moim autorytecie u nich. Praca nauczyciela to praca długodystansowca i tak naprawdę nigdy nie osiąga się mety. Satysfakcję czerpać można z przebytych kilometrów, z kolejnych etapów drogi, ze zmieniających się krajobrazów na trasie wyścigu i ze sportowej postawy uczestników i sędziów. Jest się trenerem albo obsługą techniczną na pewnym tylko etapie tego wyścigu.
Ani ułamek sekundy nie przejmowałem się tym, co Krzysztof usłyszał o mnie od pierwszaków w internacie. Za to poczułem się bardzo dowartościowany, że w przerwie między rozmową o hinduskiej bogini a opowiadaniem o kolczudze, którą od wielu tygodni robi żmudnie w domu Krzysztof powtórzył mi słowa pierwszaków nie obawiając się mojej reakcji ani nie wkopując nikogo z nich z nazwiska.
Jest tyle pięknych momentów, które pozwalają pojebowi poczuć się dobrze i się dowartościować, że nie sposób się gniewać. Na przykład gdy w połowie wakacji któryś z tych moich uczniów zwierza mi się przez internet z tego, że go rzuciła dziewczyna. Albo gdy w środku nocy, na kilka godzin przed egzaminem komisyjnym z mojego przedmiotu jeden z nich wysyła mi SMS-a, że nie może spać i że się boi. Albo gdy inny z nich wychodząc na egzamin pisze SMS-a o treści „Nadchodzi chwila zagłady”. Czy kiedy pod koniec sierpnia kilku moich uczniów pyta mnie, co będziemy w tym roku robić ciekawego. Kiedy ktoś pisze, że cieszy się z końca wakacji, ale żałuje, że to nasz ostatni rok szkolny razem. Gość, któremu wystawiłem niedostateczny i musiał przeze mnie zdawać egzamin komisyjny, pyta się po egzaminie, czy bardzo musiałem się za nim wstawiać przed resztą komisji, żeby zdał. Wzrok i mina innego poprawkowicza, który po czterech kilometrach pościgu za mną samochodem przyjmuje do wiadomości, że za zdany egzamin nie musi mi dziękować prezentami. To są bardzo rozbrajające momenty. Nie wyobrażam sobie, by nauczyciel mógł rezygnować z nich i zmienić zawód.
Getto
Minister Edukacji sypie pomysłami jak z rękawa. Nic dziwnego, każdy pomysł to okazja do zwołania konferencji prasowej i pokazania się w telewizji. Będąc tak kreatywnym trudno jednak nadążyć z konsultacjami wśród specjalistów i osób zainteresowanych.
Ostatni pomysł jest taki, by izolować trudną młodzież w specjalnych placówkach, jednym słowem oczyścić polską szkołę z młodzieży, która sprawia kłopoty wychowawcze.
Praca nauczyciela jest bardzo piękna i daje dużo satysfakcji głównie dzięki uczniom popadającym w jakieś skrajności. Po latach pamięta się uczniów wybitnych oraz uczniów, którzy sprawiali kłopoty wychowawcze. Przeciętnych średniaków i szaraczków po prostu się zapomina. Tymczasem osiągnięcia związane z tymi „trudnymi” dają nauczycielowi chyba jeszcze więcej satysfakcji niż sukcesy olimpijczyków.
Poza tym, jaka jest definicja młodzieży trudnej? Młodszy syn mojej siostry, Michał, przez całe liceum miał kłopoty z wychowawcą i polonistką, ponieważ nosił dredy. Nosi je po dziś, już jako student Uniwersytetu Jagiellońskiego, a przecież w liceum o mało nie zmuszono go do zmiany szkoły i to, że ukończył Liceum Słowackiego zawdzięcza tylko swojemu i mojej siostry konsekwentnemu uporowi.
Kto będzie decydował o tym, co jest naganne a co nie? Ostatnio prezydent Rzeczpospolitej pogardliwie odniósł się do postaci Władysława Bartoszewskiego, jednego z największych autorytetów polskiej dyplomacji. Prezydent powiedział, że nie będzie namawiał do powrotu na stanowisko osoby, która podpisała się pod krytycznym wobec niego listem otwartym. Prezydent uznał widocznie, że taka osoba zasługuje na to, by być pomawiana publicznie. Rozumiem, że gdyby ten niegrzeczny Bartoszewski był nastolatkiem i chodził do szkoły, należałoby go uznać za trudny przypadek i odizolować?
Spora część tej młodzieży trudnej wychowawczo to młodzież o nieprzeciętnej inteligencji i wrażliwości. To ludzie niejednokrotnie bardzo mądrzy, brzydzący się biernością, kłamstwem i nieuczciwością. Nie potrafiący przejść obojętnie obok takiego czy innego draństwa. Nie bojący się nazywać rzeczy po imieniu. Bardzo ich sobie cenię i staram się czerpać z ich obserwacji i wyciągać wnioski.
Jeśli decyzją ministra z każdej klasy odizolujemy te trudne przypadki, to pewnie łatwiej będzie w szkole pracować nauczycielom nie znoszącym sprzeciwu, bez poczucia humoru, bez dystansu do własnej osoby. Z kolei całą rzeszę kreatywnych młodych ludzi skaże się na wieczne getto i zaszufladkuje się na całe życie do marginesu społecznego. A masie grzecznych i pokornych stworzy się utopijną rzeczywistość, w której zuniformizowani ludzie nie kwestionują autorytetów i nie podważają schematów. Rzeczywistość, która nie przygotuje ich w najmniejszym stopniu do funkcjonowania w normalnym świecie.
Kilka miesięcy temu Dawid, Zbyszek i Tomek przyszli na lekcję angielskiego, ale siedli sobie z tyłu klasy i przegadali całą godzinę nie uczestnicząc w ogóle w tym, czym się zajmowaliśmy. Zamiast dochodzić się z tymi dwudziestoletnimi chłopami, wstawiłem im wszystkim do dziennika nieobecność uzasadniając to faktem, iż od uczniów oczekuję obecności na lekcji nie samym ciałem, ale i umysłem. Wojna między nami wybuchła straszna i kto wie, może inny nauczyciel – mając narzędzia proponowane przez ministra – chciałby się ich pozbyć relegując ich do placówki dla trudnej młodzieży. Dzisiaj Dawid, Zbyszek i Tomek są dwa dni po egzaminie poprawkowym z angielskiego, który zdali – i to całkiem nieźle. Mimo sierpniowej poprawki, jaką im zafundowałem, stosunki między nami diametralnie się zmieniły, a panowie dużo przez wakacje się nauczyli, nie tylko angielskiego. Ciekawe, czego by się nauczyli, gdyby na mój wniosek zostali parę miesięcy temu relegowani do getta dla trudnej młodzieży. Ciekawe, czy pozbywając się ich z klasy zasłużyłbym sobie u nich na większy szacunek i miałbym większy autorytet u ich „grzecznych” i nie sprawiających trudności kolegów. Ciekawe, czy po odizolowaniu poprawiłby się ich stosunek do przedmiotu, do szkoły i do własnej przyszłości. Dla mnie to są pytania retoryczne. Dla ministra niestety chyba nie.
Napady złości
Mam dość realistyczne podejście do tego, co może mnie spotkać ze strony moich uczniów i nie ponoszą mnie nerwy o to, o co niektórzy moi koledzy i koleżanki kruszą kopie. Czasami nie mogę wyjść z podziwu, ile energii traci kilka moich koleżanek na wnikliwe analizowanie stroju swoich uczennic, towarzystwa w jakim się obracają na przerwach uczniowie, a nawet – jeśli ktoś mieszka w ich parafii – obserwowania ich zachowania w niedzielę w kościele czy pod kościołem.
Pamiętam jeden swój taki wybuch złości, zupełnie niekontrolowany, w technikum mechanicznym. Trafiło na grupę panów w laboratorium komputerowym, którzy mieli za zadanie przerobić pewną porcję materiału w programie Supermemo, ale jak jeden mąż robili to tak bezmyślnie, byleby tylko pasek postępu się posuwał, klik klik myszą, enter, bez refleksji. Ponieważ robili bezmyślnie, pasek postępu się posuwał do przodu, ale i przybywało błędów, więc każda rzecz przez nich zrobiona powracała za moment w powtórkach i do poprawy. A oni oczywiście od razu pretensje do całego świata, tyle że przelewane na komputery i na mnie.
I w końcu nie wytrzymałem i wydarłem się na nich okropnie. Że chłopy dorosłe, a uprawiają taką intelektualną masturbację. I czy z dziewczynami też tak robią bezmyślnie, że tylko w nie klikają, a potem enter i enter, a jak wolno któraś reaguje to ją resetują od razu? Oj głośno było.
Po przerwie jeden z uczniów przyniósł mi batona chałwy i kazał mi sobie zjeść, żebym tak ludzi nie straszył. Ale prawdę mówiąc trochę pomogło – i mnie, i uczniom. Każdy nauczyciel powinien sobie zjeść coś słodkiego, zanim go nerwy poniosą.
Gdy już bije głupawka
Wczoraj była matura próbna w klasach maturalnych i przedmaturalnych, więc był dzień wolny od lekcji. Ale z panami z jednej klasy umówiliśmy się najpierw na ósmą rano na trzy lekcje angielskiego, potem poszli na próbną maturę, a po próbnej maturze wrócili – już nie obligatoryjnie – po to, by uczyć się angielskiego jak z nut, bo przyszli na popołudniowe śpiewanie kolęd. Dostali wcześniej teksty siedemnastu piosenek i mieli w domu ćwiczyć.
Siedem i osiem lekcji angielskiego tego dnia zaliczyła całkiem spora grupa panów. Ale ponieważ śpiewaliśmy „do oporu”, po godzinie siedemnastej wykruszył się Piotr i zostało jeszcze trzech śpiewających panów. Drugi Piotr, Wojtek i Grzegorz. Śpiewaliśmy na zmianę: kolędę lub jakąś rozrywkową piosenkę o świętach albo Mikołaju, a potem jakąś piosenkę z list przebojów. I znowu – kolęda i piosenka z listy.
I to już było apogeum. W pewnym momencie Wojtek wstał i powiedział: „Cicho, nie śpiewać! Wyłączyć podkład! Ja będę śpiewał sam!”. I zaśpiewał. Najpierw „Little Drummer Boy”, a potem jeszcze piosenkę Shakin’ Stevensa. Piotr i Grzegorz nie chcieli być gorsi, też zaśpiewali solo.
Bardzo inspirujące jest czasami tak usiąść w klasopracowni w półmroku, przy świetle choinki i świątecznych gwiazdek na ścianie, i słuchać jak paru łebków przy kolędach i piosenkach angielskich wygłupia się w najlepsze zupełnie jakby właśnie wracali nad ranem z dyskoteki. Podenerwować panią sprzątaczkę tym, że jeszcze się nie wyszło, chociaż szkoła od paru godzin jest już pusta.
Z prostego przeliczenia godzin lekcyjnych wyszło mi, że Grzegorz wytrzymał tego dnia 12 godzin lekcyjnych języka angielskiego pod rząd. Nie jestem pewien, czy tego dnia się bardzo dużo nauczył. Ale na pewno ten dzień zapamięta. Podobnie jak ja. I nie wiem jak on, ale ja jestem z tego dnia bardzo zadowolony.